توسط : قانون انتقال پایتخت از سال ۹۴ تصویب شده اما تاکنون از سوی دولت‌های مستقر اجرایی نشده، اخیرا پزشکیان عارف معاون اول خود را مأمور بررسی طرح انتقال پایتخت کرده و گفته کار مطالعاتی در این باره آغاز شده، در این گزارش به ضرورت انتقال پایتخت پرداخته‌ایم.
به گزارش عقیق نیوز، تمرکز پیش از حد مراکز گوناگون در تهران و مشکلات ترافیکی، آلودگی هوا و انواع مسائل دیگر از جمله مشکلات زیرساختی طی 2 دهه اخیر در تهران سال‌هاست که موجب طرح موضوع انتقال پایتخت شده؛ در نهایت این مسئله منجر به تصویب قانون امکان‌سنجی انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران در اردیبهشت‌ماه سال 94 شد.
امروزه شهر تهران با آسیب‌های جدی و روبه ازدیادی مواجه است که نمودهای آن در ناکارآمدی تجهیزات زیرساختی، نابسامانی‌های اجتماعی و اقتصادی و همچنین بسط آلودگی زیست‌محیطی به‌خوبی دیده می‌شود. استمرار این روند موجب کاهش کیفیت زندگی و تهدیدات مرتبط با ناپایداری‌های مختلف در سطح کلان‌شهر تهران شده است. وجه دیگر این ناپایداری‌ها، پیچیدگی و عمق پیامدهای آن است که ضرورت شناخت فراگیر را می‌طلبد.
«طرح انتقال پایتخت» که با هدف مواجهه با چالش‌های فعلی شهر تهران و در عین حال ایجاد پایتخت سیاسی و اداری و انتقال آن از تهران، موضوعی با اهمیت و دارای ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، اجرایی و مدیریتی است که باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد. طرح مذکور تشکیل شورای عالی انتقال پایتخت را به‌منظور بررسی و مطالعه پیرامون ساماندهی پایتخت و برون‌رفت از وضعیت فعلی و از‌سوی دیگر تهیه برنامه‌های اجرایی لازم برای تشکیل پایتخت سیاسی و اداری جدید و انتقال آن از شهر تهران را پیش‌بینی کرده است.
هدف اصلی از ارائه طرح، «تشکیل شورای عالی انتقال پایتخت» به‌منظور بررسی، جمع‌بندی مطالعات انجام شده درخصوص تراکم‌زدایی از شهر تهران و انتقال پایتخت سیاسی و اداری و تهیه برنامه‌های اجرایی لازم، بررسی و جانمایی مکان مناسب برای انتقال پایتخت سیاسی و اداری، ساماندهی پایتخت جدید در افق‌های زمانی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت عنوان شده است.
بنابراین گزارش یکی از راهکارهایی که پایتخت کشور را از مشکلات متعدد و مخرب نجات می‌دهد این است که پایتخت سیاسی و اداری به شهر دیگری انتقال یابد. مطالعات تطبیقی و تجربه برخی از کشورها در این‌باره نیز چنین رویکردی را تأیید می‌کند.
طبق این گزارش ابوالفضل ابوترابی عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس در گفت‌وگو با تسنیم، ضمن اشاره به ضرورت ساماندهی تهران و انتقال پایتخت اظهار داشت: تمرکز بیش از حد مردم، ثروت، دانش و صنعت در تهران چه از لحاظ طبیعی و چه حمله‌های نظامی و امثال آن یک تهدید واقعی است.
وی با بیان اینکه در سال 250 هزار مهاجرت به تهران صورت می‌گیرد و این یعنی هر سال یک شهر بزرگ خالی می‌شود و ساکنان آن به تهران هجوم می‌آورند، گفت: کاری که همه کشورهای دنیا دارند انجام می‌دهند تا جلوی اینگونه مهاجرت‌ها را بگیرند این است که آنها پایتخت‌های سیاسی، فرهنگی، علمی و اقتصادی‌شان را از هم جدا می‌کنند. این اقدام کاملاً در راستای پدافند غیرعامل است؛ اگر به پایتخت کشور آسیب برسد یعنی به کل ایران آسیب رسیده است.
عضو کمیسیون شوراهای مجلس بیان کرد: موضوع انتقال پایتخت با هدف تمرکززدایی انجام خواهد شد و این قانون نیز به منظور امکان‌سنجی انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران است.
ابوترابی افزود: با وضعیت اسفناک تهران در همه زمینه‌ها که یکی از آنها مسئله آلودگی هوا و دیگری مسئله مسکن است لذا ضروری است که موضوع انتقال پایتخت سیاسی ـ اداری هر چه زودتر عملیاتی شود.
نماینده نجف‌آباد گفت: با کار مطالعاتی که بر روی این موضوع انجام شد است، جمع‌بندی‌ها این بود که انتقال تهران، هزینه‌بر نیست و هیچ هزینه‌ای را به دولت تحمیل نمی‌کند.
ابوترابی ادامه داد: در برآوردهایی که تا کنون انجام شده، ابتدا به چهار نقطه سپس دو و در نهایت یک نقطه برای انتقال پایتخت سیاسی ـ اداری کشور رسیدیم که ظرف 10 سال این انتقال انجام شود که تا کنون این اتفاق رخ نداده است.
وی افزود: در انتقال پایتخت سیاسی و اداری، دانشگاه‌ها، پادگان‌ها، کارخانه‌های بزرگ و دفاتر آنها و… از پایتخت خارج و به سراسر کشور منتقل می‌شوند.
وی با اشاره به قانون امکان‌سنجی انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران و تشکیل یک شورا به منظور انتقال پایتخت در همین راستا، افزود: سران سه قوه، 6 وزیر و مسئولانی از نیروهای مسلح نیز عضو این شورا هستند و هرگونه تصمیم‌گیری درباره ساماندهی و انتخاب یک نقطه برای انتقال پایتخت باید در این شورا اتخاذ شود.
عضو کمیسیون شوراهای مجلس در مصاحبه‌ای که با تسنیم در دی ماه سال گذشته داشت با بیان اینکه متاسفانه در دولت سیزدهم شورای ساماندهی تهران و امکان‌سنجی انتقال پایتخت سیاسی و اداری تشکیل جلسه نداده، خاطر نشان کرد: در آن زمان درباره انتقال پایتخت و تشکیل جلسه شورا با آقای مخبر به عنوان نایب رئیس این شورا صحبت‌هایی انجام شد و نامه‌نگاری نیز انجام شده بود که پاسخی از سوی وی دریافت نشد، اما در صحبت‌هایی که با آقای بذرپاش به عنوان دبیر وقت این شورا داشتیم وی در این باره ابراز تمایل کرده بود اما بازم اتفاقی نیفتاد.
*پزشکیان : عارف مأمور بررسی طرح انتقال پایتخت شده است
از سال 94 که قانون امکان‌سنجی انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران تصویب شده متاسفانه اراده‌ای از سوی دولت‌های مستقر برای اجرای آن وجود نداشته و شورای ساماندهی تهران و امکان‌سنجی انتقال پایتخت سیاسی و اداری تشکیل جلسه نداده است و اگر تشکیل شده هم تصمیمی برای اجرایی شدن قانون گرفته نشده است.
در حال حاضر که دولت چهاردهم بر سر کار است و در اولین اقدام برای اجرای قانون انتقال پایتخت، آقای پزشکیان رئیس جمهور در دیدارهای که با اعضای مجمع نمایندگان استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان داشت از آغاز مطالعات طرح انتقال پایتخت خبر داد و گفت: آقای دکتر عارف مأموریت بررسی این طرح را بر عهده دارد . همچنین رئیس جمهور معتقد بود که بی‌توجهی به این موضوع می‌تواند کشور را در آینده با بحران‌های زیست‌محیطی و مشکلات متعدد دیگر مواجه سازد.
در حال حاضر آقای عارف مسئول اجرای قانون انتقال پایتخت است که باید دید در دولت چهاردهم پس از 9 سال بالاخره این قانون و ماجرای انتقال پایتخت اجرایی و یا مقدماتی برای آن تمهید خواهد شد؟
